به گزارش روابط عمومی دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام، حجتالاسلام سید احسان رفیعی علوی رئیس دانشگاه در آیین افتتاحیه نخستین اجلاس بینالمللی «حقوق بشر در رهیافت شرقی» که صبح امروز در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد، اظهار داشت: دانشگاه باقرالعلوم(ع) که پیشران در علوم انسانی است، خود را موظف به انجام رسالت خود در راستای اعتلای حقوق بشر جهانی میداند.
وی در تعریف حقوق بشر در رهیافت شرق، گفت: در جهانی که گفتمان حقوق بشر بیشتر در چارچوب جریان یکجانبهگرایی غالب در سایه تفسیرهای خاصی از ماهیت انسان شکل گرفته، ضرورت بازاندیشی ریشهای در مورد این گفتمان احساس میشود. که این اجلاس گامی در تحقق این بازاندیشی است.
حجت الاسلام رفیعی علوی تصریح کرد: مقصود از شرق در این رهیافت، صرفاً محدود به یک قلمرو جغرافیایی نیست؛ بلکه جغرافیای فرهنگی عظیمی به وسعت پنج قاره است. پهنهای که انسان فرهنگی در آن، زیستی معطوف یه صلح، کرامت، تنوع و همزیستی را تجربه کرده است.
وی ادامه داد: حقوق بشر شرقی نه پروژهای منطقهای بلکه تلاشی برای بازاندیشی حقوق بشر در مقایس جهانشمول و متناسب با تنوعات تمدنی و ارزشهای مشترک انسانی است.
رئیس دانشگاه باقرالعلوم(ع) با بیان اینکه حقوق بشر مدرن در مقام حدوث بر مبنای تصوری لیبرال و سکولار از انسان نهادینه شده است، تصریح کرد: این تصویری است که انسان را گسسته از پیوندهای سنتی، اجتماعی و مسئولیتهای اخلاقی تمدنی به تصویر میکرد.
حجت الاسلام رفیعی علوی با تأکید بر اینکه توسعه گفتمان حقوق بشر غربی به اتکای قدرت استدلالی نبوده بلکه به پشتوانه هژمونی قدرتهای مسلط صورت گرفت، گفت: اکنون این گفتمان با دو بحران بنیادین روبروست؛ نخست بحران در مشروعیت فرهنگی و علمی است. در بسیاری از جوامع حقوق بشر رایج دیگر بازتابدهنده واقعیات معنوی و تمدنی در زندگی انسانی نیست.
وی بحران دوم حقوق بشر غربی را کارآمدی عملی دانست و یادآور شد: حقوق بشر رایج در قبال فجایع گسترده انسانی، جنگها، مهاجرتهای اجباری، نسل کشی، خشونتهای ساخت یافته، نتوانسته است شایسته و کارآمد مکفی عمل کند.
رئیس دانشگاه باقرالعلوم(ره) افزود: در این زمینه رهیافت شرق فرهنگی با پایبندی به اصول کرامت ذاتی انسان، عدالتی فراگیر، همبستگی اجتماعی و مسئولیت اخلاقی، چشماندازی نوین در عرصه بازآفرینی حقوق بشر را ارائه خواهد داد.
حجت الاسلام رفیعی علوی ارکان حقوق بشر در رهیافت شرقی را برشمرد و گفت: اول اصالت فرهنگها و تمدنها، تعریف هویت انسانی و حقوق آنها؛ دوم پیوند وثیق میان حقوق و مسئولیتهای اجتماعی، اخلاقی و تمدنی است؛ سوم بازتعریف کنشگران حقوق بشر با گشودن میدان برای کنشگران جوامع دینی، فرهنگی و تمدنی.
رئیس دانشگاه باقرالعلوم(ره) چهارمین رکن حقوق بشر در رهیافت شرقی را نهادسازی حقوقی برای کنشگری مؤثر ادیان، فرهنگها و تمدنها در حوزه توسعه حقوق بشر جهانی دانست.
وی افزود: راه پیچیده، پرپیچوخم و البته امیدبخشی پیش روی ما قرار دارد و نباید از گفتوگوی خلاق و گشودگی مقابل فرهنگها بترسیم؛ این اجلاس آغاز کنشگری راهبردی است.
حجت الاسلام رفیعی علوی خاطرنشان کرد: رسالت جمع حاضر نه صرفاً در نقد گذشته؛ بلکه در ساختن آیندهای نو برای ایجاد حقوق بشر جهانی است؛ فرصتی که اگر با خردورزی و صبر همراه شود، میتواند افقهای تازهای را پیش روی همه بگذارد.
